DH t(r)ip της Παρασκευής_27 | Wikipedia – χτίζοντας τη γνώση από κοινού
Από τη Bιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας και της Περγάμου μέχρι τον εγκυκλοπαιδιστή του Διαφωτισμού Ντιντερό, τον Paul Otlet με το έργο του «Traité de documentation» (1934) και την ίδρυση, από τον ίδιο, του ιδρύματοςMundaneum αυτό που ενώνει όλες τις παραπάνω προσπάθειες είναι η συγκέντρωση, οργάνωση και διαχείριση του συνόλου της ανθρώπινης γνώσης. Αλήθεια, σήμερα πώς οργανώνεται η γνώση και ποια εγκυκλοπαίδεια σας έρχεται πρώτη στο μυαλό;
Στις 15 Ιανουαρίου του 2001 η Wikipedia, μια πρωτοβουλία των Jimmy Walesκαι Larry Sanger, ξεκινάει το ταξίδι της στο διαδίκτυο. Είχαν προηγηθεί η πρόταση του Rick Gatesτο 1993 για τη δημιουργία μιας online εγκυκλοπαίδειας και του Richard Stallmanγια μία εγκυκλοπαίδεια που θα διαμορφώνεται ελεύθερα online από τους αναγνώστες. Ο πολυσυμμετοχικός χαρακτήρας της Wikipedia ήρθε σε έντονη αντίθεση με τις σύγχρονές της ηλεκτρονικές εγκυκλοπαίδειες, όπως τη Microsoft Encarta, Encyclopedia Britannica και ακόμη και τη Nupedia, μια online εγκυκλοπαίδεια που συνιστά μεν τον άμεσο πρόγονο της Wikipedia ωστόσο τα λήμματα εδώ είναι γραμμένα αποκλειστικά από ειδικούς και υπό την επιμέλεια εμπειρογνωμόνων.
Αν κι αρχικός σκοπός ήταν η Wikipedia να συμπληρώσει τη Nupedia με την παροχή πρόσθετων λημμάτων και τον εμπλουτισμό του υλικού, ωστόσο στην πράξη η Wikipedia ξεπέρασε πολύ γρήγορα τη Nupedia κι έγινε μια παγκόσμια πρωτοβουλία, με πολλές εθνικές κοινότητες που επεξεργάζονται το υλικό σε πλήθος γλωσσών. Την ίδια στιγμή, η ίδια ηδιαδικτυακή τεχνολογία στην οποία είναι προσαρμοσμένη η Wikipedia, το wiki, επιτρέπει στους χρήστες να συνεργάζονται στη δημιουργία μιας διαρκώς επεκτάσιμης πληροφορίας. Όλοι οι χρήστες προτρέπονται να γίνουν συγγραφείς ή διορθωτές λημμάτων τα οποία θεωρούν ότι χρήζουν βελτίωσης. Οι αλλαγές που γίνονται αρχειοθετούνται και αποθηκεύονται στο ιστορικό του λήμματος, ενώ οι προσθήκες πληροφοριών πρέπει να συνοδεύονται από τις απαραίτητες βιβλιογραφικές αναφορές, ώστε να είναι ελεγχόμενες. Αν και η συμμετοχική κι ανοικτή σε όλους φύση της πρωτοβουλίας εγείρει διαρκώς προβληματισμούς για την αξιοπιστία του, ωστόσο, πέρα από το αν η πληροφορία είναι ή όχι επιστημονικά πλήρης, το μοντέλο της συνεργατικής γνώσης και η δυναμική του εγχειρήματος είναι παράγοντες που συντελούν στη βιωσιμότητα και μεγάλη απήχηση της Wikipedia.
Wikipedia re-imagined/η Wikipedia με νέα εμφάνιση- ή αλλιώς, ας υποδεχθούμε το Wikiwand ! Με έναμοντέρνο interface, νέα χαρακτηριστικά και δυνατότητεςόπως εύκολη πλόηγηση, νέα γραμματοσειρά, αλλά και δυναμική προεπισκόπιση συνδεδέμενων (και πολυμεσικών) άρθρων, η ομάδα της Wikipedia, αποφάσισε τον Αύγουστο του 2014 -μετά από δεκατρία έτη διαδυκτιακής παρουσίας- να ανανεώσει την εμφάνιση της ψηφιακής εγκυκλοπαίδειας, επιδιώκοντας να βελτιώσει την εμπειρία χρήσης της. Εγκαθιστώντας τη συγκεκριμένη εφαρμογή, οι χρήστες εκτός από το απολαμβάνουν μια αναβαθμισμένη αναγνωστική εμπειρία, υποστηρίζουν οικονομικά και τοWikimedia Foundation.
H t(r)ip team της ερευνητικής ομάδας Ακαδημίας Αθηνών DARIAH-ΑΤΤΙΚΗ:
Διδώ -Δανάη Γεωργούλα, Άννα Μαρία Σιχάνη, Ηράκλειτος Σουγιουλτζόγλο, Γεράσιμος Χρυσοβιτσάνος