Χώρος διαλόγου για τις Ψηφιακές Ανθρωπιστικές Σπουδές

DH t(r)ip της Παρασκευής_24 | Εθνικές Βιβλιοθήκες και ψηφιακές πρωτοβουλίες

4dd40ead-179a-49e9-be7a-a6517637c36f

Στην εποχή των ψηφιακών βιβλίων και των apps τι ρόλο μπορεί να παίζουν οι εθνικές βιβλιοθήκες; Με ποιους τρόπους ο πλούτος που κρύβεται στα επιβλητικά -συνήθως- αυτά κτίρια των εθνικών βιβλιοθηκών επικοινωνεί σήμερα με το ψηφιακά προσανατολισμένο κοινό; Βλέποντας ορισμένα παραδείγματα της ψηφιακής ζωής των εθνικών βιβλιοθηκών, περιμένουμε με ενθουσιώδη αγωνία την Νέα Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος να μας εντυπωσιάσει και να μας κατακτήσει.

e15a7eeb-7484-43d8-8f14-780d4b9a444b

Η εντυπωσιακή σε όγκο αλλά και ποικιλία Digital Public  Library of America συγκεντρώνει σε ένα portal γύρω στα 8 εκατομμύρια μοναδικά ψηφιακά αντικείμενα που προέρχονται από αρχεία, μουσεία και βιβλιοθήκες από ολόκληρη την Αμερική. Τα τεκμήρια προβάλλονται με τη μορφή μιας σειράς ψηφιακών εκθέσεων (που θεματικά ποικίλλουν από τη μετανάστευση των Ευρωπαίων στις ΗΠΑ, τη χρυσή εποχή του ραδιοφώνου, τον ακτιβισμό στις ΗΠΑ, την ποτοαπαγόρευση κ.ά.), αλλά ταυτόχρονα είναι αναζητήσιμα και με μια σειρά από άλλους τρόπους: μέσω ενός χρονολογίου, πάνω σε ένα χάρτη, μέσω μιας εικονικής βιβλιοθήκης, ανάλογα με τον τύπο του υλικούθεματικά, αλλά και βάσει του παρόχου του υλικού. Επίσης, παράλληλα με την προσφορά του πλουσιότατου περιεχομένου, η DPLA καινοτομεί, λειτουργώντας ταυτόχρονα και σαν μια πλατφόρμα νέων τεχνολογικών εφαρμογών– καλώντας τους ενδιαφερόμενους χρήστες να δημιουργήσουν σε ένα εύκολο ηλεκτρονικό περιβάλλον πιλοτικές εφαρμογές επαναχρησιμοποιώντας τα ψηφιακά τεκμήρια που φιλοξενεί η βιβλιοθήκη.

0df91da5-c780-4e06-a2b6-510cd375be05

Ακολουθώντας τη συνήθη στρατηγική ψηφιακής πρόσβασης και διάθεσης τεκμηρίων, η British Library έχει ψηφιοποιήσει ένα μεγάλο τμήμα του αρχειακού της υλικού – χειρόγραφαδιατριβέςεφημερίδες κ.α. Παράλληλα, αναπτύσσει μια καινοτόμο προσέγγιση της έννοιας του “αρχείου”, που αποσκοπεί όχι μόνο στη βελτιωμένη προσβασιμότητα του περιεχομένου του, αλλά και στην προβολή του πολιτισμικού πλούτου, την ανάδειξη νέων ερευνητικών πεδίων και την ανάπτυξη διαδραστικής σχέσης των ερευνητών με τα τεκμήρια – ενθαρρύνοντάς τους να συνδράμουν στον εντοπισμό και την ανάδειξη υλικού. Στο πλαίσιο αυτό, η Βιβλιοθήκη συγκροτεί το δικό της δυναμικό αρχείο, όπου συγκεντρώνει ψηφιακά “στιγμιότυπα” ιστοσελίδων, αναδεικνύοντας το εύρος της θεματολογίας τους αλλά και την εξέλιξή τους στο χρόνο. Επίσης, διαθέτει ψηφιακά ένα μεγάλο όγκο ηχητικών τεκμηρίων πολιτισμικής δραστηριότητας αλλά και μια εφαρμογή ψηφιακής αναβίωσης των “δρόμων του μεταξιού” και -ευρύτερα- των πολλαπλών συμφραζόμενων του κύκλου παραγωγής και εμπορίας του.

acb701d6-96f5-4679-9882-2090808148f1

Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστραλίας ήδη από το  1996 έχει ξεκινήσει την ηλεκτρονική αρχειοθέτηση αυστραλιανών ιστοσελίδων και online εκδόσεων. Μέσω της πλατφόρμας της παρέχεται πρόσβαση σε ψηφιακά περιοδικά και βάσεις δεδομένων. Η Pandora, όπως ονομάζεται το ηλεκτρονικό αρχείο που ίδρυσε η Εθνική Βιβλιοθήκη και πλέον συνεχίζει να λειτουργεί από ένα δίκτυο συνεργατών,  περιλαμβάνει πληθώρα ηλεκτρονικών αρχείων διαφόρων επιστημονικών πεδίων. Μία ακόμα πρωτοβουλία της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Αυστραλίας είναι το Αρχείο της Κυβέρνησης της Αυστραλίας (AGWA) που από το 2011 συγκεντρώνει υλικό από κοινωφελείς κυβερνητικές ιστοσελίδες προκειμένου οι πολίτες να  αναζητούν πληροφορίες που τους ενδιαφέρουν.

H t(r)ip team της ερευνητικής ομάδας Ακαδημίας Αθηνών DARIAH-ΑΤΤΙΚΗ:
Διδώ -Δανάη Γεωργούλα, Άννα Μαρία Σιχάνη, Ηράκλειτος Σουγιουλτζόγλο, Γεράσιμος Χρυσοβιτσάνος

Comments are closed.