DH t(r)ip της Παρασκευής_80 | Η ANNÉE PHILOLOGIQUΕ στο διαδίκτυο
Η αναζήτηση βιβλιογραφικών αναφορών αποτελεί ένα από τα κύρια ζητήματα της ερευνητικής κοινότητας. Ο ολοένα αυξανόμενος όγκος της βιβλιογραφικής παραγωγής δημιούργησε την ανάγκη δημιουργίας βιβλιογραφικών βάσεων δεδομένων, στις οποίες καταχωρίζονται τα αποτελέσματα των επιστημονικών ερευνών. Σήμερα, η έλευση των νέων τεχνολογιών προσφέρει νέες δυνατότητες στις έντυπες αυτές βιβλιογραφικές βάσεις με ψηφιακά εργαλεία τα οποία επιτρέπουν στον ερευνητή να διαχειριστεί το πλήθος των βιβλιογραφικών αναφορών με τρόπους που προηγουμένως δεν ήταν εφικτοί.
Το περιοδικό L’AnnéeΡhilologique, που εκδίδεται από τη Διεθνή Εταιρεία Κλασικής Βιβλιογραφίας [Société Internationale de Bibliographie Classique (SIBC)], αποτελεί μια εξειδικευμένη βιβλιογραφική βάση δεδομένων των επιστημονικών έργων που σχετίζονται με όλες τις πτυχές του αρχαίου ελληνικού και ρωμαϊκού πολιτισμού. Τα βασικά θεματικά πεδία στα οποία καταχωρούνται αντίστοιχα οι αναφορές είναι η Αρχαία Ελληνική και Λατινική Φιλολογία, η Γλωσσολογία, η Αρχαιολογία (Ανασκαφικά ευρήματα, Επιγραφική, Νομισματική, Παπυρολογία), η Ιστορία, η Λογοτεχνία, το Δίκαιο, η Τέχνη και ο Πολιτισμός, η Φιλοσοφία, η Θρησκεία, Μυθολογία, η Επιστήμη και η Τεχνολογία. Στη βάση της AnnéeΡhilologique καταχωρούνται τα άρθρα με αντικείμενο μελέτης, το οποίο χρονολογικά εμπίπτει στην περίοδο από την εποχή του Χαλκού (2000 π. Χ.) μέχρι και την ύστερη αρχαιότητα (6ος – 8ος αι. μ. Χ.). Συγκεκριμένα, λαμβάνεται υπόψη, αφενός η προϊστορία, στον βαθμό που αυτή συνδέεται με την προέλευση των ελληνικών και ρωμαϊκών πολιτισμών, αφετέρου ο πρώιμος Μεσαίωνας (πρώιμα χριστιανικά και πατερικά κείμενα) ως αποδέκτης της αρχαίας κληρονομιάς. Ωστόσο, σε έργα που αφορούν την πρόσληψη της ελληνορωμαϊκής αρχαιότητας, της ηθικής, πνευματικής ή καλλιτεχνικής επιρροής που ασκεί στους συγγραφείς και καλλιτέχνες των μετέπειτα χρόνων, γίνονται αναφορές μόνο κατ’ εξαίρεση. Πρόσφατα η αμερικανική ομάδα ανέλαβε σε πιλοτικό στάδιο τη συγκέντρωση της βιβλιογραφίας που αφορά θέματα πρόσληψης των έργων της αρχαιότητας.
Η Année Ρhilologique δημοσιεύεται ετησίως σε έντυπη μορφή, αλλά είναι πλέον προσβάσιμη και σε ηλεκτρονική μορφή. Η ηλεκτρονική βάση δεδομένων περιλαμβάνει όλους τους τόμους του ετήσιου ευρετηρίου, ξεκινώντας από τον Τόμο Ι που δημοσιεύτηκε το 1928. Αποτελεί το πιο βασικό και χρηστικό βιβλιογραφικό εργαλείο για τους ερευνητές στον τομέα των κλασικών σπουδών παγκοσμίως, καθώς παρέχει ακριβείς βιβλιογραφικές πληροφορίες και περιλήψεις των έργων με παραπομπή σε κριτικές ή αναθεωρήσεις τους. Ευρετηριάζονται πάνω από 1.500 περιοδικά, άρθρα από συλλογικούς τόμους και πρακτικά συνεδρίων, καθώς επίσης και μονογραφίες. Καλύπτει τις βιβλιογραφικές αναφορές στα γαλλικά, αγγλικά, γερμανικά, ιταλικά, ισπανικά και ελληνικά. Επιπλέον, παρέχει πληθώρα από λειτουργικότητες στον χρήστη, όπως θεματική αναζήτηση, ειδοποίηση στο email του ερευνητή όταν προστίθενται νέες δημοσιεύσεις στην βάση αναφορικά με τα ενδιαφέροντα του ερευνητή, καθώς και καινοτόμους τρόπους εξαγωγής και αποθήκευσης των βιβλιογραφικών αναφορών σε πλατφόρμες όπως το EndNote, το Zotero κ.α.
Η AnnéeΡhilologique αποτελείται από διαφορετικές συντακτικές ομάδες σε όλο τον κόσμο: στη Γαλλία, στην Ελβετία, στη Γερμανία, στις ΗΠΑ, στην Ιταλία, στην Ισπανία και στην Ελλάδα. Οι ομάδες αυτές συντονίζονται με ενιαίο τρόπο και λειτουργούν υπό την αιγίδα πανεπιστημιακών τμημάτων ή ερευνητικών κέντρων και εταιρειών με κύριο στόχο την εμβάθυνση στη μελέτη ενός ευρέος φάσματος θεμάτων που αφορούν την ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα.
Η ελληνική συντακτική ομάδα της Année Philologique ιδρύθηκε τον Οκτώβριο του 2019, υπό την αιγίδα του Κέντρου Ελληνικής και Λατινικής Λογοτεχνίας της Ακαδημίας Αθηνών και υπό την εποπτεία του καθηγητή Αντωνίου Ρεγκάκου, καθηγητή στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και μέλους της Ακαδημίας Αθηνών. Η ελληνική ομάδα είναι υπεύθυνη για τη δημιουργία ενός αποθετηρίου έργων (δηλαδή μονογραφιών, άρθρων περιοδικών και κεφαλαίων σε συλλογικούς τόμους ή σε πρακτικά συνεδρίων) που δημοσιεύονται σε ελληνικά επιστημονικά έντυπα. Έργο της ομάδας είναι η καταχώρηση των αναφορών στην ηλεκτρονική βάση της AnnéeΡhilologique. Η διαδικασία της καταχώρησης περιλαμβάνει την ταξινόμηση της βιβλιογραφικής αναφοράς στο κατάλληλο θεματικό πεδίο, τη συγγραφή σύντομης περίληψης και την ανάδειξη των βασικών θεμάτων που εξετάζονται ή όρων στους οποίους γίνεται συστηματική αναφορά [λέξεις-κλειδιά] προκειμένου να εμφανίζεται αυτόματα η αναφορά ως προτεινόμενη, εφόσον η αναζήτηση του χρήστη της ηλεκτρονικής βάσης αφορά το αντίστοιχο ή σχετικό θεματικό πεδίο.
Η Ομάδα Σύνταξης αποτελείται από τους: Αθανάσιο Στεφανή, Διευθυντή, Μαριάννα Θωμά, Βασιλική-Βικτώρια Τσαβδάρη, Σοφία Μπουγά και Ρεβέκκα Βασιλειάδου, Συντάκτριες, υπό την καθοδήγηση της Δάφνης Παπαθεοδώρου (που εργάζεται για τον εκδοτικό οίκο Brepols). Την ομάδα συνδράμουν οι ερευνητές της Ακαδημίας Αθηνών Γεώργιος Ζάχος και Κωνσταντίνος Καλογερόπουλος, αρχαιολόγοι.