Η πανδημία του Covid-19 γέννησε έντονο ενδιαφέρον για πανδημίες και επιδημίες στο παρελθόν. Πολλές από τις αναζητήσεις μας μπορούν να ικανοποιηθούν ψηφιακά, καθώς ήδη πριν ξεσπάσει ο Covid-19 η διεθνής κοινότητα των ιστορικών της ιατρικής και της υγείας και οι θεσμικοί τους φορείς είχαν θέσει στη διάθεση της ευρύτερης επιστημονικής κοινότητας πρωτογενές υλικό και ερευνητικά βοηθήματα για παλαιότερους αιώνες. Το υλικό αυτό συμπληρώνεται και από την ψηφιακή επικοινωνία με τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, οι οποίες υπερβαίνουν τα παλαιότερα σύνορα της γνώσης.
Διαβάστε περισσότεραAuthor Archives: ΕΚΠΑ DARIAH-GR/ΔΥΑΣ
Κέλλυ Μαυρομμάτη
Γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Αθήνα. Σπούδασα στην πόλη μου αυτό που αγαπούσα από παιδί, ιστορία και αρχαιολογία. Συνέχισα με ειδίκευση στη βυζαντινή ιστορία και για διδακτορικό επέλεξα να ασχοληθώ με το φυσικό περιβάλλον στο Βυζάντιο. Ολοκληρώνοντας την εργασία αυτή, εργάστηκα σε ερευνητικά προγράμματα, δημοσίευσα άρθρα και ασχολήθηκα με την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Σήμερα ανήκω στην ομάδα του DΑRIAH-GR/ΔΥΑΣ και αισιοδοξώ να ενισχύσω το έργο της για τη δημιουργία ψηφιακής πύλης σχετικά με την ιστορία του περιβάλλοντος στην Ελλάδα.
DH t(r)ip της Παρασκευής_52 | Ελληνική περιβαλλοντική ιστορία και Ψηφιακές Ανθρωπιστικές Επιστήμες
Η περιβαλλοντική ιστορία περιγράφει την αμοιβαία σχέση ανθρώπου και φύσης στη διάρκεια του χρόνου και παράλληλα την ίδια την εξέλιξη του περιβάλλοντος μέσω των φυσικών διεργασιών ή ως συνέπεια της ανθρώπινης δραστηριότητας. Η ποικιλία των κατευθύνσεών της προσφέρει ευρύ πεδίο διεπιστημονικών μεθοδολογικών προσεγγίσεων οι οποίες αντλούν πηγές και μεθόδους έρευνας από την ιστορία, την αρχαιολογία και τις επιστήμες της γης. Η σύγχρονη ψηφιακή εποχή προσφέρει πεδίο για γόνιμες συγκρίσεις μέσα από πληθώρα πληροφοριακών πόρων και τεκμηρίων που προέρχονται από διάφορα επιστημονικά πεδία, προβάλλονται με ποικίλα ψηφιακά μέσα και τεχνικές και εστιάζουν κυρίως στη συγκέντρωση και αρχειοθέτηση επιστημονικού υλικού, ηλεκτρονικών εγγράφων και βιβλιογραφίας με σκοπό τη διάχυση επιστημονικών πορισμάτων στο κοινό.
Διαβάστε περισσότεραΙστορία της υγείας: ψηφιακές συλλογές εικόνων και ήχων
Το πεδίο της κοινωνικής ιστορίας της υγείας υποστηρίζεται πλέον από πλούτο ανοικτών ψηφιακών πηγών, προσιτών τόσο για ερευνητική όσο και για διδα-κτική αξιοποίηση. Σημαντικοί ερευνητικοί φορείς, όπως βιβλιοθήκες, μουσεία και ερευνητικά κέντρα, κάτοχοι συλλογών παρέχουν εξαιρετικά μεγάλο πλού-το από εικόνες και ηχητικά δεδομένα στους ενδιαφερόμενους μέσω του διαδι-κτύου. Ακολουθούν ενδεικτικά ορισμένοι από τους σημαντικότερους σχετικούς πόρους.
Το Wellcome Trust, ο σημαντικότερος χρηματοδότης της έρευνας στην Βρετα-νία, χρηματοδοτεί την Wellcome Collection, οργανισμό που πραγματοποιεί σειρά δραστηριοτήτων και διαθέτει πολλές φυσικές συλλογές μεταξύ των ο-ποίων και την Wellcome Library. Ως φορέας, η βιβλιοθήκη στηρίζει την έρευνα στην παγκόσμια και διαχρονική ιστορία της ιατρικής και της υγείας. H Wellcome Library διαθέτει στο διαδίκτυο μέσω της πύλης Wellcome Images ψηφιοποιημένη συλλογή περισσότερων από 170.000 εικόνων, ιστορικών και σύγχρονων, γύρω από τις θεματικές της κοινωνικής και ιατρικής ιστορίας, της περίθαλψης και των σύγχρονων βιοϊατρικών επιστημών.
Ανάδυση νέων μνημονικών τόπων στο διαδίκτυο- Δέσποινα Βαλατσού
Δέσποινα Βαλατσού, «Ανάδυση νέων μνημονικών τόπων στο διαδίκτυο»
Διδακτορική Διατριβή, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας ΕΚΠΑ, Οκτώβριος 2014
Η διατριβή έχει τον τίτλο «Ανάδυση νέων μνημονικών τόπων στο διαδίκτυο». Μελετά διαδικτυακούς τόπους όπου συγκεντρώνεται, παράγεται και διατίθεται ιστορικό περιεχόμενο, συγκροτούνται σύγχρονες μορφές ατομικής και συλλογικής ιστορικής μνήμης και μαρτυρίας, και διαμορφώνεται μια σύγχρονη κουλτούρα γύρω από την ιστορία. Αυτοί οι διαδικτυακοί τόποι βασίζονται στην ενεργητική συμμετοχή του σύγχρονου υποκειμένου α) στην παραγωγή νέου ιστορικού περιεχομένου, αφενός με την κατάθεση προσωπικών ιστοριών, μνημών και μαρτυριών στη βάση μιας συναισθηματικής πρόσληψης του παρελθόντος, που ιχνογραφούν ψήγματα της ατομικής μνήμης και ταυτόχρονα συναποτελούν ψηφίδες της συλλογικής μνήμης, αλλά και αφετέρου με τη συνεργατική συγγραφή κειμένων ιστορικού περιεχομένου εγκυκλοπαιδικού χαρακτήρα, και β) στον εμπλουτισμό ήδη υπάρχοντος ιστορικού περιεχομένου, κυρίως με την ψηφιακή μεταγραφή ιστορικών τεκμηρίων και τη συνεισφορά ιστορικών πληροφοριών και μεταδεδομένων.
Manar al-Athar – Πολυμεσικοί πόροι για τη μελέτη της Μέσης Ανατολής
Τα τελευταία χρόνια το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης προετoιμάζει ψηφιακή βάση δεδομένων με φωτογραφίες από τοποθεσίες του γεωγραφικού χώρου της βόρειας Αφρικής και της Εγγύς Ανατολής. Το όνομα του προγράμματος Manar al-Athar σημαίνει «guide to Archaeology» στα αραβικά. Ο κυρίος στόχος είναι η πρόσβαση του κοινού σε φωτογραφικό υλικό το οποίο μπορεί να χρησημοποιηθεί ως εκπαιδευτικό μέσο. Η προσοχή των συντακτών επικεντρώνεται στην περίοδο από το 300 π.Χ. μέχρι και σήμερα και τα αποτελεσμάτα μπορεί να είναι χρήσιμα για τους φοιτητές τμημάτων της αρχαιολογίας και της ιστορίας καθώς και για τους καθηγητές και τους επιστήμονες που ενδιαφέρονται όχι μόνο για την αρχαιότητα, άλλα και για την βυζαντινή περίοδο και την ισλαμική τέχνη.
Royal Archaeological Institute
To Royal Archaeological Institute, είναι βρετανική αρχαιολογική εταιρεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, η οποία ιδρύθηκε το 1844 με σκοπό τη μελέτη του φυσικού τοπίου και της αρχαιολογικής – αρχιτεκτονικής ιστορίας της Βρετανίας και των νησιών της. Στο πλαίσιο της λειτουργίας της, έχει αναλαμβάνει τη διοργάνωση ποικίλλων δραστηριοτήτων όπως μηνιαίων διαλέξεων, επιστημονικών συναντήσεων, συνεδρίων, επιστημονικών δελτίων καθώς και την έκδοση του περιοδικού The Archaeological Journal.
Υπό την αιγίδα του Royal Archaeological Institute και παράλληλα σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο του Bradford θα πραγματοποιηθεί φέτος από 17-20 Οκτωβρίου στο Norcroft Centre, University of Bradford το συνέδριο Science in Archaeology με θέμα την ανασκόπηση της επιστημονικής συμβολής στην Αρχαιολογία από το 1974 και εξής καθώς και τις σύγχρονες προοπτικές εξέλιξης.
Εξέχουσες προσωπικότητες των επιστημών θα συμμετάσχουν ως ομιλητές μεταξύ των οποίων οι: Vince Gaffney, καθηγητής Αρχαιολογίας Τοπίου στο Πανεπιστήμιο του Birmingham και διευθυντής του IBM Visual and Spatial Technology Centre, Gordon Cook, καθηγητής Περιβαλλοντικής Γεωχημείας του Πανεπιστημίου της Γλασκώβης και διευθυντής του Radiocarbon Dating Laboratory κ.ά.
Για περισσότερες πληροφορίες αναφορικά με το πλήρες πρόγραμμα και τις αιτήσεις συμμετοχής, παρακαλώ μεταφερθείτε εδώ.
Mυρτώ Μπαρδάνη, ερευνητική ομάδα του ΕΚΠΑ, DARIAH-ATTIKH
Travelogues: ψηφιακές περιηγήσεις
Η ιστοσελίδα Travelogues αποτελεί μία πολύ αξιολόγη βάση εικονογραφικών δεδομένων που έχει αντληθεί από τις περιηγητικές εκδόσεις των ταξιδιωτών από τον 15ο έως τις αρχές του 20ου αιώνα. Προσφέρει στον εξειδικευμένο επιστήμονα ή στον απλό χρηστή που ενδιαφέρεται να έρθει πλησιέστερα εικονογραφικά και έμμεσα βιβλιογραφικά το εικονογραφικό υλικό που συνόδευε τα κείμενα των περιηγητών που διέπλευσαν ή διέσχισαν τον γεωγραφικό χώρο της νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Μεσογείου θάλασσας. Αποτελεί μία πρωτοβουλία και προσφορά του ιδρύματος Αικ. Λασκαρίδη όπου σε συνεργασία με τις μεγαλύτερες βιβλιοθήκες έχει συλλέξει 4500 εικόνες από τις οποίες έχουν αναρτηθεί, κατόπιν επιστημονικής επιμέλειας,διασταύρωσης και επεξεργασίας, στο διαδίκτυο περίπου 560. Η εξέλιξη της ιστορίας, της τεχνολογίας, της τέχνης και του ανθρώπινου παράγοντα σε συνδυασμό με το φυσικό ανάγλυφο, τα αρχαιολογικά μνημεία και τα οικιστικά συγκρότηματα αποδίδουν στον ενδιαφερόμενο διαδικτυακό χρήστη την αίσθηση του παρόντος όπως την απέδωσαν καλλιτεχνικά ως ΄αυτόπτες μάρτυρες’ οι περιηγητές.
Παύλα Γκάντζιος-Ντραπέλοβα, ΕΚΠΑ
Νέες τεχνολογίες και πιτσιρίκια στο Samsung Digital Discovery Centre
Ο Richard Woff, διευθυντής του τμήματος Schools and Young Audiences του Βρετανικού Μουσείου ανακοίνωσε το Νοέμβριο την επαναλειτουργία του Samsung Digital Discovery Centre (SDDC)[1], το οποίο ήταν κλειστό προκειμένου για την εγκατάσταση σε αυτό νέων, ψηφιακών τεχνολογιών με απώτερο στόχο την «απελευθέρωση» της εκπαιδευτικής δύναμής τους στα σχολεία και άλλα εκπαιδευτικά κέντρα.
Στους ηλεκτρονικούς πίνακες αφής του SDDC, προστέθηκαν είκοσι τέσσερις ασύρματες, ψηφιακές συσκευές νέας τεχνολογίας και περισσότερες από τριάντα συσκευές αφής tablet προσαρμόζοντας παράλληλα τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες του μουσείου στις νέες τεχνολογίες.
Η διαδραστική οθόνη αφής των tablets ελκύει τους μαθητές περισσότερο σε σχέση με μια έντυπη πηγή πληροφόρησης καθώς η πρώτη συχνά εμπλουτίζεται με ήχο, εικόνα και συνδέσμους που παρέχουν ευρεία πρόσβαση στην πληροφορία . Η χρήση των tablets, αποτελεί τεράστιο πλεονέκτημα για το μουσείο καθώς «αιχμαλωτίζει τα ευρήματα» των μαθητών στην ίδια συσκευή. Οι φωτογραφίες, τα κείμενα, τα σχέδια, οι φωνές που καταγράφονται στα tablets αποθηκεύονται μέσω διαδικτύου στο cloud storage[2], κάνοντας πιο εύκολη και γρήγορη τη διαδικασία απευθείας αποστολής δεδομένων από το μουσείο στο σχολείο για περαιτέρω μελέτη. Τα tablets ξεναγούν εικονικά τους μαθητές στο μουσείο, τους επιτρέπουν να συμμετέχουν στις δραστηριότητες και καταγράφουν τις εμπειρίες τους.