DH t(r)ip της Παρασκευής_02 | Roy Rosenzweig Center for History and New Media

Συνεχίζοντας το ταξίδι μας στην ιστορία, αξίζει να δούμε πώς οι ψηφιακές τεχνολογίες συμβάλλουν στην εναλλακτική προσέγγιση και στον εκδημοκρατισμό της ιστορικής γνώσης.

H δραστηριότητα του Roy Rosenzweig Center for History and New Media (CHNM) στο George Mason University – ακολουθώντας την καινοτόμο προσέγγιση του ιδρυτή του, Roy Rosenzweig – περιλαμβάνει ένα ευρύ πεδίο καινοτόμων δράσεων  που αφορούν στη χρήση ψηφιακών μέσων στον τομέα της ιστορίας. Αν κάτι ενώνει όλες αυτές τις δράσεις είναι είναι ο κοινός – και τολμηρός – προσανατολισμός τους:  επεξεργασία και επαναπροσδιορισμός της ιστορίας – τόσο στη συλλογική όσο και επιστημονική της εκδοχή.

Το CHNM αναπτύσσει μια σειρά ψηφιακών εφαρμογών που ενθαρρύνουν τη συμμετοχή ατόμων και εκτός της ακαδημαϊκής κοινότητας στη  συγκέντρωση και καταγραφή ιστορικού υλικού (community engagement, crowdsourcing) , ενισχύοντας παράλληλα το ενδιαφέρον για τις μικρές, άγνωστες πτυχές του παρελθόντος κι οδηγώντας,  εν τέλει, στον εκδημοκρατισμό της ιστορικής γνώσης. Παράλληλα, δημιουργεί και διαθέτει στους χρήστες εργαλεία επεξεργασίας και εφαρμογές ανοικτού κώδικα με δωρεάν πρόσβαση και χρήση, όπως:

• Το zotero, ένα δημοφιλές ερευνητικό εργαλείο, το οποίο δίνει τη δυνατότητα στο χρήστη να συγκεντρώσει, οργανώσει και αναλύσει τις πηγές του (βιβλιογραφικές παραπομπές, ολόκληρα κείμενα, ιστοσελίδες, εικόνες αλλά και άλλα τεκμήρια), καθώς και να παρουσιάσει τα αποτελέσματα της έρευνάς του με ποικίλους τρόπους.

• Το Serendip-o-matic, μια ‘μηχανή αναζήτησης του απρόσμενου’: είναι προϊόν του πρόγραμματος One Week | One Tool , στα πλαίσια του οποίου οι συμμετέχοντες καλούνται να αναπτύξουν μια ολοκληρωμένη ψηφιακή εφαρμογή, από τη σύλληψη της αρχικής ιδέας έως και την τελική διάθεσή της στους χρήστες, μέσα σε μια εβδομάδα. Aνάλογα με το περιεχόμενο του υλικού που κάθε φορά χορηγεί ο χρήστης (άρθρο, στίχους,βιβλιογραφία, κλπ), ‘γεννά’ έναν εντυπωσιακό αριθμό σημασιολογικά συγγενών αποτελεσμάτων από τις συλλογές των Digital Public Library of America, Europeana και Flickr Commons.
• Το scripto, είναι ένα εργαλείο ανοιχτού κώδικα, που καθιστά δυνατή τη συλλογική μεταγραφή κειμενικών και πολυμεσικών τεκμηρίων και αρχείων. Αξιοποιεί τις δυνατότητες του MediaWiki  αυξάνοντας την ανιχνευσιμότητα του περιεχομένου των μεταγραφών και παράλληλα το βαθμό εμπλοκής των χρηστών στη διαδικασία τεκμηρίωσης.

Επίσης, το CHNM, με τη βοήθεια επιστημονικών συνεργατών και κυρίως με τη συμμετοχή του κοινού, διαθέτει στους χρήστες του μια σειρά εκπαιδευτικών εφαρμογών με ιστορικό περιεχόμενο και πρωτότυπη θεματολογία.

• Το Popular Romance Project  είναι μια εναλλακτική προσπάθεια καταγραφής της θεματολογίας του έρωτα, που ενώνει την επιστημονική μελέτη του κλασσικού κόσμου με τη σύγχρονη λογοτεχνία και τη μυθοπλασία, την pop κουλτούρα, το σινεμά, τα τραγούδια, τα κόμικς με το Internet. Φέρνοντας κοντά ακαδημαϊκούς, συγγραφείς, αναγνώστες, κριτικούς αλλά και όσους επιθυμούν να ανακαλύψουν τους τρόπους που ο έρωτας “αποτυπώνεται” σε βιβλία, τραγούδια και ταινίες, η πρωτοβουλία αυτή εμπλουτίζει και ανανεώνει την ιδέα και/για τις αναπαραστάσεις του έρωτα.

• Το DoHistory αποτελεί μια πρωτοβουλία που προτρέπει στην ενίσχυση της μεθοδολογίας και των τεχνικών της ιστορίας, με στόχο να αναδείξει τη λογική πίσω από την ερμηνευτική επεξεργασία και το συσχετισμό πηγών και τεκμηρίων. Η εφαρμογή  Making the History of 1989, παρέχει πρωτογενείς πηγές, υλικό από προφορικές μαρτυρίες, καθώς και εκπαιδευτικά σενάρια γύρω από την πτώση του κομμουνισμού στην Ανατολική Ευρώπη.

Καλό σαββατοκύριακο,

Ερευνητική Ομάδα Ακαδημίας Αθηνών DARIAH-ΑΤΤΙΚΗ