PARTHENOS HUB: Η νέα πειραματική διαδραστική και εκδοτική πλατφόρμα

Ο παραδοσιακός και καθιερωμένος τρόπος έκδοσης με εκτύπωση της δημοσίευσης, της συζήτησης και της παραπομπής σε άλλα έγγραφα έχει εξελιχθεί προς μία ψηφιακή κατεύθυνση. Παράλληλα, αλλά συχνά ανεξάρτητα, νέα τεχνικά μέσα επιτρέπουν στους ερευνητές να επικοινωνούν και να αλληλεπιδρούν με πολύ ταχύτερο και μερικές φορές πιο αποτελεσματικό τρόπο, χρησιμοποιώντας ιστολόγια, διαδικτυακά φόρουμ και κοινωνικά δίκτυα. Συνδυάζοντας τα πλεονεκτήματα του παραδοσιακού συστήματος (αξιόπιστες αναφορές, αξιολόγηση από κριτές, αναγνώριση από την κοινότητα) με τα νέα ψηφιακά μέσα (δυναμικά, ταχύτερα, με δυνατότητα ευρύτερης διάδοσης) μπορεί να καθιερωθεί ένας καινοτόμος τρόπος επιστημονικής επικοινωνίας.

Το PARTHENOS HUB προσπαθεί να περιορίσει αυτό το κενό. Στόχος του είναι να λειτουργήσει ως μια ανοικτή πλατφόρμα δημοσίευσης και διάδρασης για τις ερευνητικές κοινότητες των ανθρωπιστικών επιστημών. Πειραματίζεται συνδυάζοντας την παραδοσιακή μορφή δημοσίευσης σε περιοδικά με τα πιο δυναμικά, διαδραστικά νέα μέσα (όπως τα blogs, τα διαδικτυακά φόρουμ και τα κοινωνικά δίκτυα). Συνδυάζοντας αυτά τα δύο, ο στόχος μας είναι να αξιοποιήσουμε στο έπακρο τα πλεονεκτήματα και των δύο, δημιουργώντας έναν καινοτόμο νέο τρόπο επιστημονικής επικοινωνίας.

Το HUB διαρθρώνεται γύρω από θεματικά “τεύχη” που αφορούν το καθένα ένα συγκεκριμένο τομέα ενδιαφέροντος. Ο υπεύθυνος εκδότης κάθε τεύχους αναλαμβάνει την ευθύνη της επιλογής και διασφάλισης της επιστημονικής ποιότητας του περιεχομένου.

Σύμφωνα με τις αρχές FAIR, το HUB συγκεντρώνει ποικίλες πηγές γνώσης (π.χ. άρθρα, καταχωρήσεις ιστολογίου κλπ.) διαμορφώνοντας ένα ενοποιημένο θέμα σε μια πλατφόρμα. Έτσι δημιουργείται ένα ελεύθερα προσβάσιμο περιβάλλον, που διευκολύνει την ετεροαναφορά και τη συζήτηση. Από την άλλη, ο υπεύθυνος και οι συνεργάτες του τεύχους μπορούν να αποκτήσουν επιστημονική αναγνώριση για μη παραδοσιακά έργα, μέσα από μια δομημένη και διαφανή διαδικασία. Έτσι, η νέα αυτή αντίληψη αναγνωρίζει την αξία νέων και αντισυμβατικών πηγών γνώσης, αφού παρέχει μια πλατφόρμα για την αξιολόγηση και την επιμέλειά τους, αξιολογεί και υπογραμμίζει τη νομιμοποίησή τους.

Το πρώτο τεύχος της έκδοσης είναι ήδη διαθέσιμο στο διαδίκτυο.

Ελένη Βερναρδάκη, Συνεργάτης της Ακαδημίας Αθηνών