DH t(r)ip της Παρασκευής_39 | Quest for Digital Humanities a video-gaming approach (μέρος 2ο)
Το ταξίδι στον εντυπωσιακό κόσμο των video games συνεχίζεται υπό την οπτική του προβληματισμού για το κατά πόσο μπορούν να ανακύψουν ερευνητικά ζητήματα ή να γίνουν κατανοητά γεγονότα ή ιστορικά φαινόμενα κατα το σχεδιασμό, την υλοποίηση και το παίξιμο αυτών των παιχνιδιών. Σε αυτό το t(r)ip θα βρείτε το δεύτερο μέρος του αφιερώματος στα παιχνίδια που σχετίζονται με την Ιστορία. Ακόμη, γίνεται αναφορά σε πλατφόρμες που προσκαλούν τους χρήστες των νέων τεχνολογιών να συμβάλουν με ευχάριστο και διασκεδαστικό τρόπο στην ανάπτυξη μεταδεδομένων σε ενδιαφέροντα ερευνητικά projects, καθώς και στη διαδραστική χρήση γλωσσικών μηχανισμών και λογοτεχνικών μεθόδων.
Συνεχίζοντας την περιήγησή μας σε παλαιότερους πολιτισμούς μέσω των video games συναντάμε ιστορικά πολεμικά γεγονότα στο Ancient War: Sparta και στο Total War: Alexander, όπου η ψηφιακή αναβίωση των Περσικών Πολέμων, του Πελοποννησιακού Πολέμου και της εκστρατείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου αποτελεί ιδανικό σενάριο εκμάθησης των γεγονότων μέσα από τα παιχνίδια. Στο ίδιο πλαίσιο, στη σειρά στρατηγικής Civilization, ο χρήστης αναλαμβάνοντας το ρόλο μιας μεγάλης προσωπικότητας ενός έθνους (Ιούλιος Καίσαρας, Περικλής, Τζένκινς Χαν, Ναπολέων Βοναπάρτης, Αβραάμ Λίνκολν, Αικατερίνη η Μεγάλη, Βασίλισσα Ελισάβετ Ι, Δαλάι Λάμα, κτλ.) συναλλάσσεται με άλλους πολιτισμούς, μαθαίνει από την ιστορία και τον πολιτισμό τους στοχεύοντας στην επικράτηση μέσω των πολέμων, της διπλωματίας, της ερευνητικής ανάπτυξης, της κοινωνικής εξέλιξης ή άλλων εναλλακτικών στρατηγικών. Τέλος, στο πιο πρόσφατο επεισόδιο της σειράς Assassin’s Creed, το Odyssey, όπου η απεικόνιση της Αρχαίας Αθήνας και Σπάρτης είναι εξαιρετικά ρεαλιστική λόγω της συνδρομής ιστορικών και τοπογράφων ακολουθώντας το πνεύμα των προκατόχων από τα Ιεροσόλυμα των Σταυροφοριών, την Κωνσταντινούπολη της Παρακμής και της Τουρκοκρατίας, τη Ρώμη της Αναγέννησης, την Αμερική του Εμφυλίου Πολέμου, το Παρίσι της Γαλλικής Επανάστασης και το Λονδίνο της Βιομηχανικής Επανάστασης, ο χρήστης έχει τη δυνατότητα εμβύθισης σε ιστορικές περιόδους, να αλληλεπιδράσει με σημαντικές ιστορικές προσωπικότητες και να συμμετέχει ενεργά σε γεγονότα που σφράγισαν την ιστορία της ανθρωπότητας.
Σε όλα τα πρόσφατα video games με ιστορικό περιεχόμενο η συνδρομή των ψηφιακών ιστορικών τεκμηρίων, καθώς και των διαφόρων πλατφορμών και εργαλείων αναπαράστασης είναι καθοριστική στην πιστότητα αναπαράστασης και την καλύτερη βύθιση του χρήστη σε διάφορα ιστορικά γεγονότα. Ήδη υφίστανται προγράμματα σπουδών με DH που αξιοποιούν σε μεγάλο βαθμό τα συγκεκριμένα μέσα.
Let’s get our hands dirty! Αυτό αποτελεί δημοφιλές motto των ερευνητών και διδασκόντων στα DH. Η δημιουργικότητα και διαδραστικότητα στις πλατφόρμες εκμάθησης εργαλείων και πληθοπορισμού συνδυάζονται άψογα με gaming εφαρμογές. Η Metadata Games είναι μια ψηφιακή πλατφόρμα με gaming χαρακτηριστικά για τη συλλογή μεταδεδομένων σε αρχεία φωτογραφιών, ήχου και βίντεο. Προσφέροντας ένα εύχρηστο περιβάλλον και την επιλογή σύντομης ή μακράς διάρκειας ενασχόληση, η πλατφόρμα προσκαλεί τους παίκτες να επισκέπτονται τα αρχεία, να διερευνούν το περιεχόμενο των Ανθρωπιστικών Επιστημών, και να συμμετέχουν ενεργά. Σε αυτό το multiplayer διαδικτυακό παιχνίδι μπορεί κανείς να προσθέτει λέξεις-κλειδιά, μεταδεδομένα και ετικέτες σε βιβλιοθήκες, αρχειακό υλικό και συλλογές.
Παράλληλα, υπάρχει πληθώρα ιστοσελίδων για την εκμάθηση προγραμματισμού που υλοποιούνται πάνω στις αρχές της παιχνιδοποίησης. Το codecademy παρέχει πάνω από 80 μαθήματα εκμάθησης, ανάλογα με την επιθυμία και την εμπειρία του χρήστη, μέσω πρακτικής εφαρμογής με ενσωματωμένα χαρακτηριστικά παιχνιδοποίησης. Παρόμοιας φύσης είναι και οι πλατφόρμες του datacamp, udacity, codeschool, udemy, που συμπεριλαμβάνουν ένα μεγάλο εύρος εκμάθησης δεξιοτήτων χρήσιμων για τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες.
Τα τελευταία χρόνια, είναι πλέον δυνατή η χρήση βιντεοπαιχνιδιών στην αφήγηση και τη λογοτεχνία, όπως σε άλλες αφηγηματικές μορφές (μυθιστορήματα, ταινίες και τηλεοπτικές σειρές). Τα βιντεοπαιχνίδια περιλαμβάνουν πλέον πλούσιες ιστορίες και αφηγήσεις που απαιτούν αλληλεπίδραση και επιλογές από τον χρήστη για την εξέλιξη της ιστορίας και των χαρακτήρων. Στο χώρο του Digital Storytelling τα βιντεοπαιχνίδια παρομοιάζονται με ένα είδος σύγχρονου υπερκειμένου, όπου η δικτύωση και η ύφανση διαφόρων αφηγηματικών θεμάτων κυριαρχεί, κάτι που τα παραδοσιακά μέσα ανάγνωσης και ενημέρωσης στερούνται. Η ελευθερία επιλογής που διατίθεται στους παίκτες, τόσο από το παιχνίδι όσο και από την ιστορία, αποτελεί μια σημαντική καμπή στη μελέτη των βιντεοπαιχνιδιών ως λογοτεχνία, υποδεικνύοντας την αναγκαιότητα εισόδου των χρηστών στο αφηγηματικό ταξίδι. Η ενεργός συμμετοχή και η μη γραμμική αφήγηση αποτελούν μείζονα βήματα στη μετεξέλιξη των αφηγηματικών τεχνικών, η οποία απαιτεί τη διεύρυνση της λογοτεχνικής κριτικής για την ενσωμάτωση αυτής της νέας εξέλιξης. Κυρίαρχα παιχνίδια με τα χαρακτηριστικά της διαδραστικής αφήγησης είναι η σειρά Mass Effect, οι πολλαπλές «επεισοδιακές» σειρές της TellTale, το Life is Strange και το Detroit Become Human.
Παράλληλα, το ψηφιακό ταξίδι στη γλώσσα αποκτά νέα υπόσταση στην ανάλυσή της, στη χρήση υπολογιστικών εργαλείων και στην κατασκευή γλωσσών συνεχίζοντας την παράδοση που έχτισε ο J.R.R. Tolkien στο μαγικό κόσμο της Μέσης-Γης και ο L. L. Zamenhof με την Esperanto. Για παράδειγμα, στο Tribal & Error ο χρήστης υποδύεται ένα ρομπότ που εστάλη πίσω στο χρόνο για να παρατηρήσει την αρχαιότητα, όμως η εποχή των παγετώνων πλησιάζει και για να σώσει την ανθρωπότητα πρέπει πρώτα να μάθει τη γλώσσα τους. Στόχος είναι να παρατηρήσει, να επαναλάβει και να κατακτήσει το σύστημα επικοινωνίας της εποχής των σπηλαίων. Το συγκεκριμένο παιχνίδι προσφέρει υποδειγματικούς λεκτικούς μηχανισμούς, μια μοναδικά κατασκευασμένη γλώσσα σπηλαίων, γλωσσική ανεξαρτησία και ενδιαφέροντες γρίφους κλιμακούμενης δυσκολίας.
Συνεργάτες: Αθανάσιος Καρασίμος
Επιμέλεια: Γεράσιμος Χρυσοβιτσάνος