DH t(r)ip της Παρασκευής_22 | Make it new: έρευνα με/και ψηφιακά εργαλεία

Κάθε Σεπτέμβριο στην αρχή της ακαδημαϊκής χρονιάς, όλοι ξεκινάμε νέες εξερευνήσεις γνώσης. Αλήθεια, τι λέτε φέτος να εμπλουτίσουμε την έρευνά μας με τη χρήση ψηφιακών εργαλείων και μεθόδων; Ποια είναι αυτά τα εργαλεία, ποιος κρύβεται πίσω από αυτά και πώς εξοικειωνόμαστε όλοι εμείς εντάσσοντάς τα στην ερευνητική μας πρακτική; Απαιτείται όντως να έχει κανείς εξειδικευμένες γνώσεις και δεξιότητες, ή μήπως ο πειραματισμός κι η επιμονή είναι αυτά που μετράνε και μας ανταμείβουν;

 

Η κοινότητα των DH έχει αναπτύξει αρκετούς ισχυρούς “συμμάχους” που μετατρέπουν τη διαδικασία αναζήτησης του κατάλληλου εργαλείου σε μια δημιουργική περιήγηση στις δυνατότητες των ψηφιακών τεχνολογιών. Ανάμεσά τους, ξεχωρίζει το αποθετήριο ερευνητικών εφαρμογών DIRT : πρόκειται για μια εύχρηστη και διαρκώς εμπλουτίσιμη βάση δεδομένων με χρήσιμα ψηφιακά εργαλεία που καλύπτουν το φάσμα της έρευνας, τα οποία μπορεί να επιλέξει ο κάθε ερευνητής μέσα από μια διαβαθμισμένη αναζήτηση. Την ίδια στιγμή, λειτουργεί ως μια ολοκληρωμένη συνεργατική πλατφόρμα που ενθαρρύνει τησυμμετοχή και τη συνεργασία των ερευνητών στην αξιολόγηση και εξέλιξη των εργαλείων.

 

Για όσους ψάχνουν πίσω από ή ανάμεσα στις λέξεις, σημείο αναφοράς αποτελεί η συλλογή ψηφιακών εργαλείων κειμενικής ανάλυσης TAPoR, που διευρύνει και βελτιώνει τις διάφορες εργασίες επεξεργασίας κειμένου χρησιμοποιώντας “αιρετικές” μεθόδους, όπως η στατιστική ανάλυση, η χρήση εργαλείων αντιπαράθεσης και σύγκρισης λεκτικών σχημάτων και ηοπτικοποίηση των κειμένων. Ειδικά για τους ιστορικούς που επιθυμούν να δουλέψουν με ψηφιακά εργαλεία, η πλατφόρμα The Programming Historianπροσφέρει μια ευρεία γκάμα υπηρεσιών και διαδραστικών μαθημάτων, που διευκολύνουν τη μετάβαση από τις παραδοσιακές στις νέες μεθόδους έρευνας.

 

Η ολοένα και μεγαλύτερη ενασχόληση των ερευνητών με τη χρήση και την ψηφιακή αναπαράσταση κειμενικών πόρων αναδεικνύει την ανάγκη για εξοικείωση με σχετικά εργαλεία και τεχνολογίες: μεταξύ άλλων το ΤΕΙαποτελεί έναν από τους πλέον ενδεδειγμένους και διαδεδομένους τρόπους παρουσίασης κειμένων σε μορφή που είναι κατανοητή και από τους υπολογιστές, αλλά και τον άνθρωπο. Η ευρεία χρήση του προτύπου TEI οδήγησε στη δημιουργία της πλατφόρμας ασύγχρονης εκμάθησης ΤΕΙ by example, όπου χρήστες χωρίς προηγούμενη χρήση εξοικειώνονται με το TEI.

Φυσικά για ό,τι απορία ή δυσκολία συναντήσει κανείς, είτε αφορά σε εργαλεία, είτε σε κάποια απλή ή εξειδικευμένη χρήση τεχνολογίας κατἀ τη διάρκεια της έρευνάς του, υπάρχει πάντα το φιλόξενο και δυναμικό δίκτυο Digital Humanities Questions and Answers,  όπου η διαθεσιμότητα κι η ετοιμότητα της κοινότητας που συμμετέχουν σε αυτό συνιστούν μια σίγουρη εγγύηση πώς…η απάντηση θα βρεθεί και η δυσκολία θα αντιμετωπιστεί!

H t(r)ip team της ερευνητικής ομάδας Ακαδημίας Αθηνών DARIAH-ΑΤΤΙΚΗ:
Διδώ -Δανάη Γεωργούλα, Άννα Μαρία Σιχάνη, Ηράκλειτος Σουγιουλτζόγλο, Γεράσιμος Χρυσοβιτσάνος