Ίδρυμα Statue of Liberty – Ellis Island

Το ίδρυμα Statue of Liberty – Ellis Island ιδρύθηκε το 1982 για να συγκεντρωθούν ιδιωτικά κεφάλαια με σκοπό να αποκατασταθεί και να συντηρηθεί το εμβληματικό άγαλμα της Ελευθερίας καθώς και οι εγκαταστάσεις στο νησί Ellis, της Νέας Υόρκης, κύρια πύλη εισόδου των μεταναστευτικών ρευμάτων στις ΗΠΑ, που αποτελεί και το ισχυρότερο σύμβολο της αμερικανικής μεταναστευτικής εμπειρίας από τα τέλη του 19^ου αιώνα.

Στο νησί λειτουργεί από το 1990 το Μουσείο Μετανάστευσης και παράλληλα έχουν αναπαλαιωθεί τα κυριότερα κτίρια. Το Μουσείο καλύπτει την μετανάστευση στις Ηνωμένες Πολιτείες και πριν τη λειτουργεία του σταθμού ελέγχου στο νησί Ellis, με αφετηρία τα μέσα του 16^ου αιώνα, περίοδο της αποικιοκρατίας, όταν ακόμη και ιθαγενείς κάτοικοι της Αμερικής, καθώς και Ευρωπαίοι μετανάστευσαν ή αναγκάστηκαν να αλλάξουν τόπο εγκατάστασης παρά τη θέλησή τους. Καλύπτει επίσης την περίοδο μετανάστευσης στα μεταπολεμικά χρόνια, από τα μέσα του 20ού αιώνα και τις νέες προκλήσεις που αντιμετώπισαν οι μετανάστες στον σύγχρονο κόσμο.

Ο κύριος όγκος της τεκμηρίωσης αφορά ωστόσο την περίοδο λειτουργίας της δομής στο νησί, από τις αρχές του 19^ου έως τον Μεσοπόλεμο κυρίως, αλλά και έως το 1957, όταν έφτασε στις ΗΠΑ ο κύριος όγκος μεταναστών από την Ευρώπη αναζητώντας μια καλύτερη τύχη. Ήταν οι μετανάστες που δούλεψαν στα μεγάλα έργα υποδομής, όπως ο σιδηρόδρομος, οι μεγάλες οδικές αρτηρίες, οι γέφυρες και τα πολυώροφα κτίρια ουρανοξύστες, σύμβολα και ουσιαστικοί παράγοντες της νέας υπερδύναμης που γεννιόταν.

Στο Μουσείο λειτουργεί το Αμερικανικό Ιστορικό Κέντρο Οικογενειακής Μετανάστευσης, μέσω του οποίου είναι διαθέσιμα επιτόπου αλλά και διαδικτυακά όλα τα αρχειακά τεκμήρια της δομής υποδοχής του νησιού Ellis. Πρόκειται για τα κατάστιχα των επιβατών που έφταναν στο νησί, 65 εκατομμύρια αφίξεις. Παράλληλα έχει συγκροτηθεί και μικρότερη βάση δεδομένων με προφορικές αφηγήσεις

Επιστήμονες των κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών διαθέτουν έτσι ένα πολύτιμο διαδικτυακό εργαλείο αναζήτησης και μελέτης του πλούσιου αυτού υλικού, υλικού που είναι συνεχές και πλήρες. Όπως όμως και το ευρύ κοινό που έχει την ευκαιρία και τη δυνατότητα να αναζητήσει και να τεκμηριώσει την ιστορία προγόνων που ξενιτεύτηκαν σε σκληρές συνθήκες, δούλεψαν στις Ηνωμένες Πολιτείες, γύρισαν πίσω στις οικογένειές τους με κάποια περιουσία ή χάθηκαν για πάντα.