Χώρος διαλόγου για τις Ψηφιακές Ανθρωπιστικές Σπουδές

Archive

Τι βρήκαμε

www.smyrnimuseum.gr

Το Ψηφιακό Μουσείο Νέας Σμύρνης στοχεύει να ιχνηλατήσει τη σύνθετη ιστορική πορεία από την ίδρυση της πόλης της Σμύρνης στα παράλια της Μικράς Ασίας μέχρι τη δημιουργία της Νέας Σμύρνης στην Αθήνα μετά από την εκδίωξη των ελληνορθόδοξων και την ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, τη δεύτερη δεκαετία του 20ού αιώνα. 

Αυτή η δυναμική ξενάγηση στον χρόνο, μαζί με τις επιμέρους ιστορίες που τη συνοδεύουν, αρθρώνεται σε μια σειρά από εκθέματα που στηρίζονται σε ψηφιακό και ψηφιοποιημένο υλικό. Επεξηγηματικά κείμενα, εικόνες, φωτογραφίες, βίντεο, ηχητικά αρχεία και διαδραστικές πολυμεσικές εφαρμογές αξιοποιούνται για να παρουσιάσουν την πολυμορφία της ιστορίας της Σμύρνης και της ευρύτερης περιοχής, και για να αφηγηθούν τη γένεση και την εξέλιξη της Νέας Σμύρνης.

Διαβάστε περισσότερα

Το ίδρυμα Statue of Liberty – Ellis Island ιδρύθηκε το 1982 για να συγκεντρωθούν ιδιωτικά κεφάλαια με σκοπό να αποκατασταθεί και να συντηρηθεί το εμβληματικό άγαλμα της Ελευθερίας καθώς και οι εγκαταστάσεις στο νησί Ellis, της Νέας Υόρκης, κύρια πύλη εισόδου των μεταναστευτικών ρευμάτων στις ΗΠΑ, που αποτελεί και το ισχυρότερο σύμβολο της αμερικανικής μεταναστευτικής εμπειρίας από τα τέλη του 19ου αιώνα.

Στο νησί λειτουργεί από το 1990 το Μουσείο Μετανάστευσης και παράλληλα έχουν αναπαλαιωθεί τα κυριότερα κτίρια. Το Μουσείο καλύπτει την μετανάστευση στις Ηνωμένες Πολιτείες και πριν τη λειτουργεία του σταθμού ελέγχου στο νησί Ellis, με αφετηρία τα μέσα του 16ου αιώνα, περίοδο της αποικιοκρατίας, όταν ακόμη και ιθαγενείς κάτοικοι της Αμερικής, καθώς και Ευρωπαίοι μετανάστευσαν ή αναγκάστηκαν να αλλάξουν τόπο εγκατάστασης παρά τη θέλησή τους. Καλύπτει επίσης την περίοδο μετανάστευσης στα μεταπολεμικά χρόνια, από τα μέσα του 20ού αιώνα και τις νέες προκλήσεις που αντιμετώπισαν οι μετανάστες στον σύγχρονο κόσμο.

Διαβάστε περισσότερα
Vittorio Ballio Morpurgo, Ara Pacis, 1938 (photo: Indeciso42 CC BY-SA 4.0)

Ο Ρωμαίος Αυτοκράτορας Οκταβιανός, ο επονομαζόμενος Αύγουστος, θεωρούσε την επιβολή της Pax Romana ως ένα από τα πιο σημαντικά του επιτεύγματα. Σε κείμενο που απαριθμεί τα πεπραγμένα του ‒Res Gestae Divi Augusti‒ το οποίο αναρτήθηκε σε επιγραφές στις μεγάλες πόλεις των επαρχιών (στο ναό του Αυγούστου στην Άγκυρα σώζεται το πληρέστερο αντίγραφο στα λατινικά και σε ελληνική μετάφραση) αναφέρεται: «[…] αφού έσβησα τη φωτιά των εμφυλίων πολέμων, εκπλήρωσα τις προσευχές των συμπολιτών μου […] αποδίδοντας τον έλεγχο στη Σύγκλητο και στον λαό της Ρώμης». Έτσι, το 9 π.Χ. εγκαινίασε με προτροπή της Συγκλήτου ‒πολιτικό σώμα υποταγμένο πλέον στην βούληση του Αυτοκράτορα ‒ τον Βωμό της σεβαστής ειρήνης (Ara Pacis Augustae). Ο βωμός είναι ενταγμένος σε περιτοίχισμα με ιστορημένα ανάγλυφα σε όλες του τις όψεις, στην ανώτερη ζώνη. Στην κατώτερη ζώνη έχει σκαλιστεί υπέροχος σχηματοποιημένος φυτικός και ζωικός διάκοσμος, αλληγορία της αφθονίας και της ευκαρπίας στον χρυσό αιώνα του Αυγούστου.

Διαβάστε περισσότερα

H αναδημιουργία εκθέσεων του παρελθόντος, το φαινόμενο δηλαδή των επανεκθέσεων, αποτελεί μια σχετικά πρόσφατη επιμελητική πρακτική. Η ψηφιακή τεχνολογία δίνει πλέον τη δυνατότητα να «παρακάμπτεται» η «φυσική» ανασύσταση μιας έκθεσης στον πραγματικό χώρο και να πραγματοποιείται στον χώρο του διαδικτύου. Και δεν πρόκειται για μια αλλά για πολλές «επανεκθέσεις».

Διαβάστε περισσότερα

Η ανάλυση δικτύων έχει τα τελευταία χρόνια κατακτήσει και το πεδίο των θεσμικών εκθέσεων αποτελώντας σε κάποιες περιπτώσεις το κύριο μεθοδολογικό εργαλείο της επιστημονικής επιμέλειάς τους. Μέχρι σήμερα δύο τέτοιες σημαντικές εκθέσεις, διοργανωμένες σε μουσεία των ΗΠΑ, έχουν αφήσει πίσω τους αναρτημένες στο διαδίκτυο ως «νέας γενιάς» διαδραστικούς ψηφιακούς καταλόγους, τις αντίστοιχες ψηφιακές εφαρμογές βασισμένες στην μέθοδο της ανάλυσης δικτύων.

Διαβάστε περισσότερα

Υπάρχει ένα εργαλείο που μπορεί να με οδηγήσει μέσα από υπάρχοντα παραδείγματα, στην υιοθέτηση της πιο ενδεδειγμένης ροής εργασίας και των κατάλληλων εργαλείων, έτσι ώστε το ερευνητικό μου έργο να είναι προσβάσιμο και επαναχρησιμοποιήσιμο;

Την απάντηση στο ερώτημα αυτό των ερευνητών έρχεται να καλύψει το Standardization Survival Kit (SSK) ένα ανοιχτό εργαλείο που υποστηρίζει την έρευνα στις Ανθρωπιστικές Επιστήμες και στις Τέχνες σε ψηφιακό περιβάλλον, παρέχοντας πρόσβαση σε πρότυπα και βέλτιστες πρακτικές κατά τρόπο ουσιαστικό με τη χρησιμοποίηση ερευνητικών σεναρίων που καλύπτουν όλους τους τομείς των Ανθρωπιστικών Επιστημών, όπως φιλολογία, ιστορία, κοινωνικές επιστήμες, αρχαιολογία κ.ά.

Διαβάστε περισσότερα

silvio-kundt-65518-unsplash.jpg

Το ευρωπαϊκό πρόγραμμα PARTHENOS θα φιλοξενήσει στο CNRS-MAP στη Μασσαλία το εργαστήριο Share – Publish – Store – Preserve. Methodologies, Tools and Challenges for 3D Use in Social Sciences and Humanities. Το εργαστήριο θα πραγματοποιηθεί 25-27 Φεβρουαρίου 2019 και θα περιλαμβάνει παρουσιάσεις και εκπαιδευτικές συνεδρίες σχετικά με εργαλεία για τρισδιάστατη απεικόνιση δεδομένων.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το εργαστήριο βλ. εδώ

Ελένη Βερναρδάκη, Συνεργάτης της Ακαδημίας Αθηνών

Parthenos_Hub

Ο παραδοσιακός και καθιερωμένος τρόπος έκδοσης με εκτύπωση της δημοσίευσης, της συζήτησης και της παραπομπής σε άλλα έγγραφα έχει εξελιχθεί προς μία ψηφιακή κατεύθυνση. Παράλληλα, αλλά συχνά ανεξάρτητα, νέα τεχνικά μέσα επιτρέπουν στους ερευνητές να επικοινωνούν και να αλληλεπιδρούν με πολύ ταχύτερο και μερικές φορές πιο αποτελεσματικό τρόπο, χρησιμοποιώντας ιστολόγια, διαδικτυακά φόρουμ και κοινωνικά δίκτυα. Συνδυάζοντας τα πλεονεκτήματα του παραδοσιακού συστήματος (αξιόπιστες αναφορές, αξιολόγηση από κριτές, αναγνώριση από την κοινότητα) με τα νέα ψηφιακά μέσα (δυναμικά, ταχύτερα, με δυνατότητα ευρύτερης διάδοσης) μπορεί να καθιερωθεί ένας καινοτόμος τρόπος επιστημονικής επικοινωνίας.
Διαβάστε περισσότερα

OpenMethods

Μια νέα πρωτοβουλία του DARIAH-EU.

Στις ανθρωπιστικές επιστήμες οι ψηφιακές μέθοδοι και τα εργαλεία ενσωματώνονται ολοένα και περισσότερο στην καθημερινή ερευνητική διαδικασία. Συνακόλουθα, οι συζητήσεις γύρω από πρακτικά θέματα, περιγραφές επιστημονικών επιτευγμάτων που οφείλονται σε τεχνικές της ψηφιακής τεχνολογίας, και γύρω από θεωρητικούς προβληματισμούς αποτελούν όλο και περισσότερο αντικείμενο της επιστημονικής επικοινωνίας.
Παράγεται πλέον και διατίθεται στο διαδίκτυο τεράστιος όγκος υλικού (άρθρα, δημοσιεύσεις ιστολογίου, εκθέσεις ειδικών κλπ.) στον τομέα των ψηφιακών μεθόδων και εργαλείων των ψηφιακών ανθρωπιστικών σπουδών (DH). Προκύπτει επομένως άμεση ανάγκη για την προβολή, μέσα από μία εξειδικευμένη πλατφόρμα, αυτού του ιδιαίτερα πολύτιμου πολυγλωσσικού και πολυεπιστημονικού περιεχομένου ανοικτής πρόσβασης, περιεχομένου που, τουλάχιστον από την ευρωπαϊκή κυρίως σκοπιά, δεν αναδεικνύεται επαρκώς. Η νέα πρωτοβουλία του DARIAH-EU, το OpenMethods* απαντά  σε αυτήν την ανάγκη με μια καινοτόμο προσέγγιση τύπου “metablog”.

Διαβάστε περισσότερα

WP 3 – COMMON POLICIES AND IMPLEMENTATION STRATEGIES_1WP 3 – COMMON POLICIES AND IMPLEMENTATION STRATEGIES_2

H ομάδα της Ακαδημίας Αθηνών συμμετέχει σε δράσεις που εντάσσονται σε ολόκληρο το φάσμα του προγράμματος PARTHENOS. Μία από τις δράσεις αυτές είναι το πακέτο εργασίας WP3 – Common policies and implementation strategies. Το πακέτο εργασίας WP3 αφορά την επεξεργασία και υιοθέτηση κοινών πολιτικών και στρατηγικών για την αποτελεσματικότερη διαχείριση των ψηφιακών δεδομένων των ανθρωπιστικών επιστημών στο ευρωπαϊκό ακαδημαϊκό και ερευνητικό περιβάλλον. Η ομάδα της Ακαδημίας Αθηνών συμμετέχει στη δράση 3.4 του πακέτου, η οποία αναλαμβάνει την υλοποίηση του παραδοτέου D3.3 – Foresight study and interdisciplinary research agenda. Το παραδοτέο είναι μια μελέτη πρόβλεψης για την υλοποίηση των στόχων του πακέτου εργασίας. Η μελέτη, εκτός από τη διεξαγωγή πρωτότυπης έρευνας, Διαβάστε περισσότερα

Parthenos-project

Το όνομα PARTHENOS σημαίνει «Pooling Activities, Resources and Tools for Heritage E-research Networking, Optimization and Synergies». Το ακρωνύμιό του είναι εμπνευσμένο από το όνομα της Αθηνάς Παρθένου, της ελληνικής θεάς της σοφίας, της έμπνευσης και του πολιτισμού.
Στόχος του έργου PARTHENOS είναι να δημιουργηθεί ένα κοινό οικοσύστημα για την υποστήριξητης έρευνας στις ανθρωπιστικές επιστήμες, τη γλώσσα και την πολιτιστική κληρονομιά μέσω ευφυϊών και καινοτόμων εργαλείων, και να διευκολύνει τους ερευνητές στη χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών και μεθόδων.
Η κοινοπραξία των φορέων που μετέχουν στο έργο, με επικεφαλής το PIN Scrl, δηλαδή τις Εκπαιδευτικές και Επιστημονικές Υπηρεσίες του Πανεπιστημίου της Φλωρεντίας στην Ιταλία, αποτελείται από δεκαπέντε εταίρους από εννέα ευρωπαϊκές χώρες και περιλαμβάνει τις δύο ευρωπαϊκές ερευνητικές υποδομές για τις ψηφιακές ανθρωπιστικές σπουδές (DARIAH) και τη γλωσσολογία (CLARIN).Διαβάστε περισσότερα

books2

Η βιβλιοθήκη των Λεξικών και Θησαυρών για τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες στον ιστότοπο zotero.org που συντάχθηκε από την ερευνητική ομάδα DARIAH-GR της Ακαδημίας Αθηνών, αποτελεί μια ενδελεχή καταγραφή όλων των ελληνικών έντυπων λεξικών για τις ανθρωπιστικές και κοινωνικές επιστήμες, απαρχής της εκδοτικής δραστηριότητας στον ελλαδικό χώρο μέχρι σήμερα. Σκοπός αυτής της ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης είναι να αποτελέσει ένα χρήσιμο εργαλείο για τον ερευνητή και κάθε ενδιαφερόμενο που αναζητά λεξικογραφικές αναφορές στις ανθρωπιστικές επιστήμες. Έχουν καταγραφεί πάνω από 600 λεξικά, θησαυροί, λεξιλόγια, ορολογίες, που έχουν εκδοθεί στην ελληνική γλώσσα και έχουν ως θέμα τους τα γνωστικά αντικείμενα που εμπίπτουν ευρύτερα στον τομέα των ανθρωπιστικών και κοινωνικών επιστημών: ανθρωπολογία, αρχαιολογία, γλωσσολογία, θεατρολογία, θεολογία, ιστορία, καλές τέχνες, κοινωνιολογία, κοινωνικές επιστήμες, νομικά, παιδαγωγικά, φιλολογία, φιλοσοφία. (Δεν περιλαμβάνονται ερμηνευτικά λεξικά, γενικά εγκυκλοπαιδικά λεξικά, λεξικά τρέχουσας ορολογίας). Κάθε εγγραφή εμφανίζεται με όλες τις πληροφορίες που διατίθενται από τον κατάλογο της βιβλιοθήκης στην οποία εντοπίστηκε. Επίσης, κάθε εγγραφή συνοδεύεται με ενδεικτικές θεματικές «ετικέτες» (tags).

Διαβάστε περισσότερα

Zs5glQUD_400x400

Το πεδίο της κοινωνικής ιστορίας της υγείας υποστηρίζεται πλέον από πλούτο ανοικτών ψηφιακών πηγών, προσιτών τόσο για ερευνητική όσο και για διδα-κτική αξιοποίηση. Σημαντικοί ερευνητικοί φορείς, όπως βιβλιοθήκες, μουσεία και ερευνητικά κέντρα, κάτοχοι συλλογών παρέχουν εξαιρετικά μεγάλο πλού-το από εικόνες και ηχητικά δεδομένα στους ενδιαφερόμενους μέσω του διαδι-κτύου. Ακολουθούν ενδεικτικά ορισμένοι από τους σημαντικότερους σχετικούς πόρους.

Το Wellcome Trust, ο σημαντικότερος χρηματοδότης της έρευνας στην Βρετα-νία, χρηματοδοτεί την Wellcome Collection, οργανισμό που πραγματοποιεί σειρά δραστηριοτήτων και διαθέτει πολλές φυσικές συλλογές μεταξύ των ο-ποίων και την Wellcome Library. Ως φορέας, η βιβλιοθήκη στηρίζει την έρευνα στην παγκόσμια και διαχρονική ιστορία της ιατρικής και της υγείας. H Wellcome Library διαθέτει στο διαδίκτυο μέσω της πύλης Wellcome Images ψηφιοποιημένη συλλογή περισσότερων από 170.000 εικόνων, ιστορικών και σύγχρονων, γύρω από τις θεματικές της κοινωνικής και ιατρικής ιστορίας, της περίθαλψης και των σύγχρονων βιοϊατρικών επιστημών.

 Διαβάστε περισσότερα

DoingDHImage

Έχοντας την επίγνωση ότι οι σκέψεις που σκοπεύω να μοιραστώ με τους αναγνώστες του blog δεν κομίζουν κάτι το νέο, εντούτοις επιχειρώ να συμβάλω ανοίγοντας στην καλύτερη περίπτωση μια συζήτηση, μέσω της οποίας –και με τη συνδρομή των συναδέλφων–, να αναδειχθούν οι ανάγκες της έρευνας στις ανθρωπιστικές επιστήμες και να προταθούν ιδέες που θα μπορούσαν να αναδείξουν ή και να θεραπεύσουν επί μέρους πτυχές του ζητήματος.

Χωρίς αμφιβολία, τα ψηφιακά εργαλεία προσφέρουν σήμερα πολύτιμη βοήθεια στον ερευνητή στην προσπάθειά του να συγκεντρώσει και να διαχειριστεί –έως ένα βαθμό– το υλικό που χρειάζεται για την έρευνά του. Ψηφιακές βιβλιογραφικές βάσεις δεδομένων, ηλεκτρονικές εκδόσεις επιστημονικών περιοδικών, πλήθος μητρώων που παρέχουν μεταδεδομένα ή πολλές φορές αυτούσιο το πρωτογενές υλικό σε ψηφιακή μορφή, οντολογίες και θησαυροί όρων, που διασφαλίζουν στοχευμένες αναζητήσεις στις μαρτυρίες προσφέρονται άμεσα στον ερευνητή και συμβάλλουν σημαντικά στην εξοικονόμηση πόρων αλλά και χρόνου στη διεξαγωγή της έρευνας.

Διαβάστε περισσότερα