Πιστεύετε ακόμη πως η Αρχαιολογία είναι μόνο ανασκαφές, σκονισμένα ευρήματα, χειρόγραφοι κατάλογοι τεκμηριώσεων, οργάνωση εκθέσεων σε μουσεία με προθήκες και κουρασμένοι επισκέπτες; Από τη χρήση προηγμένων υπολογιστικών εργαλείων για τη διαχείριση μεγάλου όγκου δεδομένων, την εφαρμογή εξειδικευμένων τεχνικών και εργαλείων γύρω από την αποκατάσταση κι αναπαράσταση αρχαιολογικών χώρων και ευρημάτων, μέχρι τα νέα μοντέλα δημόσιας και συμμετοχικής Αρχαιολογίας, ας ανακαλύψουμε μαζί τους τρόπους που οι ψηφιακές τεχνολογίες μας βοηθούν να ξαναδούμε το αρχαιολογικό παρελθόν.
DH t(r)ip
DH t(r)ip της Παρασκευής_31 | Πέρα από τις τυπωμένες λέξεις: χειρόγραφα και ψηφιακές τεχνολογίες
Τα χειρόγραφα τεκμήρια, μαζί με τα βιβλία, είναι μεταξύ των βασικών πηγών έρευνας για πολλούς μελετητές από διάφορους κλάδους των Ανθρωπιστικών Σπουδών. Εκτός από επιστημονικούς κλάδους που ασχολούνται με ειδικούς τύπους τεκμηρίων, όπως η Παπυρολογία και η Εκδοτική, η πρόσβαση στις ποικίλες χειρόγραφες πρωτογενείς πηγές (πάπυροι, περγαμηνές και χαρτώα τεκμήρια, κ.ά.) και η εργασία με αυτές, διευκολύνεται από νέες ψηφιακές μεθόδους και εργαλεία.
Διαβάστε περισσότεραDH t(r)ip της Παρασκευής_30 | Ας μιλήσουμε (για) ανοιχτά: δεδομένα, λογισμικό και επιστήμη
Στη νέα ψηφιακή οικολογία της επιστημονικής έρευνας, δημοσίευσης κι επικοινωνίας, μια λέξη κατέχει κεντρική θέση: “ανοιχτό”. Πώς η κοινή επιθυμία για ανοικτή πρόσβαση στη γνώση και στην ερευνητική πληροφορία συνδέεται με την ανάγκη για ανοικτά δεδομένα, ανοιχτό λογισμικό καθώς και με τη χρήση ανοικτών προτύπων; Με αφορμή τη διεξαγωγή του συνεδρίου του ευρωπαϊκού προγράμματος RECODE(Policy RECommendations for Open Access to Research Data in Europe)αυτές τις ημέρες στο ΕΚΤ, ας δούμε ξανά ορισμένες όψεις αυτού του ανοιχτού οικοσυστήματος.
DH t(r)ip της Παρασκευής_29 | Η ψηφιακή μνήμη και το αρχείο του διαδικτύου
Όλοι έχουμε στο μυαλό μας το διαδίκτυο ως μια τεράστια βιβλιοθήκη διαρκώς ανανεώσιμης γνώσης και πληροφορίας. Αν μέχρι τώρα έχουμε εκπαιδευτεί να διατηρούμε τη γνώση σε βιβλία, βιβλιοθήκες και αρχεία, με ποιον τρόπο διαφυλάσσουμε τα νέα, εξαρχής ψηφιακά, χνάρια της ανθρώπινης γνώσης κι εμπειρίας -το διαδιακτυακό περιεχόμενο; Τα τελευταία χρόνια, καθώς το διαδίκτυο αρχίζει να ωριμάζει, συνεχίζοντας να εμπλουτίζεται με ραγδαίους ρυθμούς, πληθαίνουν οι πιθανότητες αδρανοποίησης ιστοσελίδων ή/και ψηφιακού περιεχομένου. Έτσι, ιδιωτικές και θεσμικές πρωτοβουλίες κινητοποιούνται δυναμικά για τη διατήρηση της ψηφιακής μνήμης· διαφυλάσσοντας τα ίχνη του ψηφιακού παρόντος, εξασφαλίζουμε ιστορικά τεκμήρια για τον ιστορικό του μέλλοντος.
DH t(r)ip της Παρασκευής_28 | Να τα πούμε; ψηφιακές προτάσεις για τα Χριστούγεννα
Η εκμάθηση κώδικα δεν αποτελεί προνόμιο μόνο των επαγγελματιών της πληροφορικής αλλά πλέον και ανάγκη των ερευνητών, που συνειδητοποιούν ότι η έρευνά τους μπορεί να ωφεληθεί από τη χρήση ψηφιακών εργαλείων. Αν σκέφτεστε, λοιπόν, να εξοικειωθείτε με τον προγραμματισμό, προτείνουμε να ξεκινήσετε από τους κώδικες HTML και XML, καθώς είναι αξιοποιήσιμοι (και) από την κοινότητα των ανθρωπιστικών επιστημών. Μια από τις βασικές πλατφόρμες εκμάθησης είναι το W3schools, που παρέχει DIY μαθήματα σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο. Άλλες πρωτοβουλίες, όπως ταCodecacademy και Codeschool εμπλουτίζουν τα tutorials με videos και screencasts, ενώ η οργάνωση Code απευθύνεται σε παιδία, μαθαίνοντάς τους κώδικα με έναν διασκεδαστικό, “gamification” τρόπο!
DH t(r)ip της Παρασκευής_27 | Wikipedia – χτίζοντας τη γνώση από κοινού
Από τη Bιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας και της Περγάμου μέχρι τον εγκυκλοπαιδιστή του Διαφωτισμού Ντιντερό, τον Paul Otlet με το έργο του «Traité de documentation» (1934) και την ίδρυση, από τον ίδιο, του ιδρύματοςMundaneum αυτό που ενώνει όλες τις παραπάνω προσπάθειες είναι η συγκέντρωση, οργάνωση και διαχείριση του συνόλου της ανθρώπινης γνώσης. Αλήθεια, σήμερα πώς οργανώνεται η γνώση και ποια εγκυκλοπαίδεια σας έρχεται πρώτη στο μυαλό;
DH t(r)ip της Παρασκευής_26 Ερευνητικές κοινότητες ψηφιακών ενδιαφερόντων
Με ποιον τρόπο επαγγελματίες από τον χώρο των ανθρωπιστικὠν σπουδών επικοινωνούν τους πειραματισμούς και τις ιδέες τους γύρω από τη χρήση ψηφιακών τεχνολογιών στην ερευνητική τους πρακτική; Εδώ και αρκετά χρόνια, επιστήμονες που χρησιμοποιούν καινοτόμες ψηφιακές εφαρμογές στα ερευνητικά τους πεδία έχουν συγκροτήσει δυναμικές διαδικτυακές κοινότητες που προωθούν κι ενισχύουν τη συνεργασία και τη δημιουργικότητα.
DH t(r)ip της Παρασκευής_25 |ΤΕΙ: Ξαναγράφοντας τα κείμενα
Ένας από τους πλέον διαδεδομένους τρόπους περιγραφής και αναπαράστασης κειμενικών τεκμηρίων και πληροφορίας σε ψηφιακή μορφή είναι το πρότυπο TEI – Text Encoding Initiative, που χρησιμοποιείται ευρέως από τη διεθνή επιστημονική κοινότητα των Ψηφιακών Ανθρωπιστικών Σπουδών. Πρότυπο, πρωτοβουλία, κοινότητα και εργαλείο υποδομής, τι είναι ακριβώς το TEI και γιατί είναι χρήσιμο στις Ανθρωπιστικές Σπουδές;
DH t(r)ip της Παρασκευής_24 | Εθνικές Βιβλιοθήκες και ψηφιακές πρωτοβουλίες
Στην εποχή των ψηφιακών βιβλίων και των apps τι ρόλο μπορεί να παίζουν οι εθνικές βιβλιοθήκες; Με ποιους τρόπους ο πλούτος που κρύβεται στα επιβλητικά -συνήθως- αυτά κτίρια των εθνικών βιβλιοθηκών επικοινωνεί σήμερα με το ψηφιακά προσανατολισμένο κοινό; Βλέποντας ορισμένα παραδείγματα της ψηφιακής ζωής των εθνικών βιβλιοθηκών, περιμένουμε με ενθουσιώδη αγωνία την Νέα Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος να μας εντυπωσιάσει και να μας κατακτήσει.
DH t(r)ip της Παρασκευής_23 | “Χτίζοντας” τη γνώση από κοινού: Crowdsourcing ή, αλλιώς, πληθοπορισμός
Το 2006 στο περιοδικό τεχνολογίας Wired ένας περίεργος όρος έκανε την πρώτη του εμφάνιση: “Crowdsourcing”. Ο υβριδικός αυτός όρος (crowd=πλήθος και outsourcing=εξωτερική ανάθεση εργασιών) που στα ελληνικά μεταφράζεται ως “πληθοπορισμός”, χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει τη διαδικτυακή πρακτική κατά την οποία προτείνεται -συνήθως από έναν φορέα- σε μία ομάδα ατόμων με ετερόκλητες γνώσεις να αναλάβει εθελοντικά μια εργασία, η οποία μπορεί να ποικίλλει σε πολυπλοκότητα και στο βαθμό προσφοράς των συμμετεχόντων σε προσωπική εργασία, χρήματα, γνώση ή εμπειρία.Παράλληλα με την τελειοποίηση των τεχνικών ψηφιοποίησης, αποθήκευσης και πρόσβασης σε ψηφιακά τεκμήρια και την ταχύτατη εξοικείωση του κοινού με τις ψηφιακές τεχνολογίες, ο πληθοπορισμός εξελίχθηκε από τάση σε κανόνα, καθώς προάγει την αξιοποίηση των δεξιοτήτων και της εμπειρίας του κοινού και ένα νέο συνεργατικό ήθος που αποσκοπεί όχι τόσο στη μείωση του κόστους, όσο στη δημοκρατικοποίηση της γνώσης.
DH t(r)ip της Παρασκευής_22 | Make it new: έρευνα με/και ψηφιακά εργαλεία
Κάθε Σεπτέμβριο στην αρχή της ακαδημαϊκής χρονιάς, όλοι ξεκινάμε νέες εξερευνήσεις γνώσης. Αλήθεια, τι λέτε φέτος να εμπλουτίσουμε την έρευνά μας με τη χρήση ψηφιακών εργαλείων και μεθόδων; Ποια είναι αυτά τα εργαλεία, ποιος κρύβεται πίσω από αυτά και πώς εξοικειωνόμαστε όλοι εμείς εντάσσοντάς τα στην ερευνητική μας πρακτική; Απαιτείται όντως να έχει κανείς εξειδικευμένες γνώσεις και δεξιότητες, ή μήπως ο πειραματισμός κι η επιμονή είναι αυτά που μετράνε και μας ανταμείβουν;
DH t(r)ip της Παρασκευής_21 | Καλοκαιρινές DH προτάσεις
Καθώς το καλοκαίρι είναι προ των πυλών και όλοι οργανώνουμε μικρά ή μεγαλύτερα ταξίδια, το t®ip αυτής της Παρασκευής ολοκληρώνει τον πρώτο του ετήσιο κύκλο, προτείνοντας ξεχωριστές DH αποδράσεις για το καλοκαιρινό σας πρόγραμμα. Με εξειδικευμένα σεμινάρια, summer schools και συνέδρια το καλοκαίρι φέτος προβλέπεται μεγάλο και …DH !!!
DH t(r)ip της Παρασκευής_20 | Διαβάζοντας (για) τα DH
Αν ένας από τους πιο προφανείς τρόπους για να συσταθεί ένα επιστημονικό πεδίο είναι να συντάξει ένα ικανό σώμα βιβλιογραφίας γύρω απο την ίδια του την ταυτότητα, αξίζει να δούμε πώς αυτό επιχειρήθηκε στην περίπτωση των Ψηφιακών Ανθρωπιστικών Σπουδών. Ποια είναι τα top 5 βιβλία τα οποία κάποιος που θέλει να γνωρίσει τον κλάδο πρέπει να (έχει) διαβάσει;
DH t(r)ip της Παρασκευής_19 | Re-shaping digital collections
Τι διαστάσεις αποκτά ένα κείμενο, η έννοια της ανάγνωσης ή μια βιβλιοθήκη στο ψηφιακό περιβάλλον; Πώς αυτές οι τόσο παλιές και τόσο ασφαλείς πολιτισμικές σταθερές μεταβάλλονται με τη χρήση υπολογιστικών μέσων και μεθόδων; Στο πλαίσιο του “ψηφιακού παραδείγματος”, όλο και περισσότεροι επιστήμονες και ερευνητές πειραματίζονται με νέους τρόπους ανάγνωσης και εμπλουτισμού κειμένων, αλλά κυρίως αποθήκευσης, πρόσβασης και διαχείρισής τους.
DH t(r)ip της Παρασκευής_18 | Humanities Goes Digital in Greece
Ενόψει της αυριανής (30/5/2014) συνάντησης εργασίας “Humanities Goes Digital in Greece”, το t®ip αυτής της εβδομάδας “βγαίνει στον αέρα” σήμερα Πέμπτη. To workshop, που πραγματοποιείται στην αίθουσα De Chirico της ΑΣΚΤ, τελεί υπό την αιγίδα της European Association of Digital Humanities (EADH). Η EADH εκπροσωπεί και προφέρει δυνατότητες επικοινωνίας σε φορείς και πρόσωπα από όλους τους τομείς των ανθρωπιστικών επιστημών (πολιτισμικές σπουδές, ιστορία, γλωσσολογία, μουσικολογία κλπ) που εφαρμόζουν, αναπτύσσουν και ερευνούν μεθόδους και τεχνολογίες των DH. Yποστηρίζει, επίσης, το σχηματισμό ομάδων εργασίας με κοινό προσανατολισμό την ανάπτυξη του κλάδου των DH στην Ευρώπη.
DH t(r)ip της Παρασκευής_17 | Online academic publishing
Η έκδοση ενός άρθρου σε ένα περιοδικό ή ενός βιβλίου είναι το αποτέλεσμα χρόνιων μελετών ενός ερευνητή. Η δυναμική της ανταπόκρισης που θα έχει στην ευρύτερη ακαδημαϊκή κοινότητα εξαρτάται, εκτός από το περιεχόμενο του κειμένου, και από τον τρόπο διάχυσής του. Επιπλέον, η πρόσβαση σε επιστημονικό υλικό αποτελεί σημαντικό ζήτημα στην ερευνητική παραγωγική διαδικασία. Στο διαδίκτυο απαντώνται portals με εργαλεία που βοηθούν το μελετητή να κάνει γνωστό το έργο του σε περισσότερο κόσμο και αντίστοιχα να πληροφορηθεί για τη δουλειά άλλων.
DH t(r)ip της Παρασκευής_16 | International Museum Day : from visiting to browsing
Σε ένα σύγχρονο περιβάλλον, συνεχώς μεταβαλλόμενο και προσανατολισμένο στις νέες τεχνολογίες, οι πολιτισμικοί οργανισμοί όπως τα μουσεία, καλούνται να υιοθετήσουν νέες στρατηγικές που βασίζονται στην ψηφιακή τεχνολογία, στοχεύοντας στην προβολή της δραστηριότητας και των συλλογών των εκθεμάτων τους, την ενημέρωση του κοινού, την προσέλκυση επισκεπτών, καθώς και την ενεργοποίηση της συμμετοχής της κοινότητας στην ανάπτυξη νέων δράσεων. Από το 1977 το ICOM (Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων) έχει καθιερώσει την Διεθνή Ημέρα Μουσείων σε μία προσπάθεια να αναδείξει τον ρόλο των μουσείων στη σύγχρονη κοινωνία. Με αφορμή την ημέρα αυτή, που εορτάζεται παγκοσμίως στις 18 Μαίου, θα παρουσιάσουμε σε αυτό το dh t®ip κάποια ενδιαφέροντα παραδείγματα ψηφιακών μουσειακών πρακτικών.
Dh t(r)ip της Παρασκευής_15 | Visualised Humanities 02: there is more to see…
Σύνολα δεδομένων από τον χώρο των ανθρωπιστικών επιστημών οπτικοποιούνται με πρωτότυπους και πρωτοποριακούς τρόπους, αποδεικνύοντας ότι αυτή η διαδικασία και το αποτέλεσμά της μπορεί να ιδωθεί με διαφορετική ματιά, αποκτώντας εξαιρετικά μεγάλο ενδιαφέρον.
DH t(r)ip της Παρασκευής_14 | Visualised Humanities: from digitising data to visualisation as analytical tool
Μια από τις σημαντικότερες προκλήσεις των DH είναι ο επαναπροσδιορισμός της σχέσης μεταξύ της πολιτισμικής πληροφορίας και της ψηφιακής αναπαράστασής της, καθώς και η οργανική ενσωμάτωση μεθόδων & τεχνολογιών οπτικοποίησης στη διαδικασία επεξεργασίας των ερευνητικών δεδομένων.
DH t(r)ip της Παρασκευής_13 | “Greece enters DARIAH-EU full speed”
Με αυτά τα λόγια ο Laurent Romary, διευθυντής του DARIAH EU και ένας εκ των ομιλητών της εναρκτήριας εκδήλωσης του DARIAH-GR, σχολίασε στο Twitter τα όσα έλαβαν χώρα κατά την πρώτη ημέρα της εκδήλωσης.
Στην εισαγωγική του ομιλία, ο L. Romary αναφέρθηκε στην ανάπτυξη, τις λειτουργίες και τους στόχους της ευρωπαϊκής υποδομής DARIAH-EU, καθώς και στη συμβολή της ελληνικής υποδομής στο έργο. Στις εισηγήσεις που ακολούθησαν, η Ελένη Κατσιαδάκη, συντονίστρια του προγράμματος DARIAH στην Ελλάδα, και ο Πάνος Κωνσταντόπουλος, υπεύθυνος της Μονάδας Ψηφιακής Επιμέλειας του Ερευνητικού Κέντρου ΑΘΗΝΑ, έκαναν μια αναδρομή στις διαδικασίες ένταξης της Ελλάδας στο DARIAH, παρουσίασαν τις πρόσφατες εξελίξεις στον τομέα των ανθρωπιστικών επιστημών στην Ελλάδα, καθώς και τις παραμέτρους συμμετοχής του δικτύου ΔΥΑΣ στο αντίστοιχο ευρωπαϊκό πρόγραμμα.